Pasaj'a Git
Yeni doğan bebeklerde sıkça karşılaşılan bir durum olan bebeklerde sarılık, genellikle doğum sonrası ilk haftalarda ortaya çıkan bir fenomendir. Sarılık, bebeklerin cildinde ve gözlerindeki renk değişikliği ile kendini gösterir. Bu durum, bebeklerin karaciğerlerinin bilirubin pigmentini işleme yeteneğinin henüz tam gelişmediği dönemlerde ortaya çıkar. Bu noktada bebeklerde sarılık belirtilerini, nedenlerini ve etkili tedavi yöntemlerini geniş bir perspektifle ele alarak bilgi edinmek en sağlıklı çözümlerden biri olacaktır.
Bebeklerde Sarılık Nedir?
Bebeklerde sarılık, özellikle yeni doğanlarda sıkça görülen bir durum olup cilt ve gözlerde renk değişikliğiyle şüphelenilen bir rahatsızlıktır. Bu durum, bebeklerin karaciğerlerinin cilde sarı rengini veren bilirubin pigmentini işleme yeteneğinin tam gelişmediği dönemlerde ortaya çıkar. Bilirubin, kanda bulunan kırmızı kan hücrelerinin parçalanmasıyla oluşan ve turuncu, sarı bir pigment içeren bir maddedir. Sarılık olan bebeklerde bahsedilen bu bilirubin değeri, normalinden yüksek çıkar. Yeni doğan bebekte sarılık belirtileri arasında göz aklarının ve cildin sarılaşması, huzursuzluk ve beslenme sorunları sayılabilir.
Kaç Aylık Bebeklerde Sarılık Görülebilir?
Yeni doğan bebeklerde sarılık oldukça yaygın bir durumdur. Genellikle ilk birkaç gün içinde şüphelenilen belirtiler ortaya çıkar. 1 aylık bebekte sarılık belirtileri hafif seyrederek kendisini gösterebilir. Öte yandan 2 aylık bebeklerde sarılık, teşhis edilememişse çok daha belirgin bir hâle gelebilir.
Bebeklerin sarılık değerleri doğumdan sonraki ilk günlerde yükselir. Ancak 9 günlük bebek sarılık değerleri genellikle normale dönmüş olmalıdır. Eğer belirtiler devam ederse mutlaka bir doktora danışılmalıdır.
Bebeklerde Görülen Sarılığın Nedenleri Nelerdir?
Yeni doğan bebeklerde sıkça görülebilen sarılık rahatsızlığı farklı birçok faktöre bağlı olarak gelişebilir. Bunlar arasında birbirinden farklı tetikleyiciler olabileceği için fark edilmesi ya da şüphelenilmesi durumunda hemen bir uzmana danışmak gereklidir. Aşağıda sıralanan bebeklerde sarılık nedenleri, çeşitlendirilebilir ya da farklı faktörlerle de birleşmiş olabilir.
- Anne ve bebek arasında bulunan kan uyumsuzluğu
- Erken ya da zor doğum olması
- Emzirme sorunlarının varlığı
- Bebekte herhangi bir karaciğer rahatsızlığının bulunması
- Bebeğin safra kanallarındaki tıkanıklık
- Kanda bulunan kimi enfeksiyonlar
Sarılık olan bebek belirtileri, kendisini oldukça net bir şekilde gösterir ve genellikle kolaylıkla tedavi edilebilir. Çoğu durumda kendiliğinden düzelse de bebeklerde geçmeyen sarılık, önemli sorunların habercisi olabilir. Bu noktada belirtilerin ısrarla devam etmesi ya da şiddetlenmesi hâlinde bir doktora danışmak önemlidir.
Yenidoğan ve Bebeklerde Görülen Sarılığın Belirtileri Nelerdir?
Yenidoğan ve bebeklerde görülen sarılığın belirtileri son derece belirgin bir vaziyette seyreder. Bu noktada aşağıda sıralanan belirtilerden herhangi birinden kuşkulanırsanız en kısa sürede bebeklerde sarılık değerlerini kontrol ettirmeniz gerekir.
- Sararmış cilt
- Göz beyazlarının sarıya benzer renge bürünmesi
- Huzursuzluk ve iştahsızlık
- Soluk dışkı ve idrar
- Uyuşukluk ve ilgisizlik
- Artan uyku hâli
- Emme güçlüğü
Doğumun hemen ardından bebekler, genellikle sarılık açısından özenle kontrol edilerek taburcu olur. Fakat sıralanan bu belirtilerin yanı sıra bebekte yüksek ateş varsa vakit kaybetmeden doktora gitmek gereklidir. Özellikle yeni doğan bebekler, rahatsızlık hissi duymayacağı bir ateş ölçer yardımıyla aralıklarla kontrol edilmelidir. Bu sayede erken müdahale edilebilir.
Ciltte ve Göz Akında Sararma
Bu rahatsızlık özellikle ciltte ve göz akında sararmayla kendisini gösterir. Belirtiler incelenirken şüpheye neden olan en büyük etken bu sararmaların meydana gelmesidir. Bu durumdan şüphelenmeniz hâlinde bebeğinizin cildine hafif bir baskı uygulayarak durumun varlığını sorgulayabilirsiniz. Hastalık olmayan bebeklerde baskı yapılan yerde açık bir renk görülmesi gerekir. Bu kontrol sonrasında sarılık tespit edilebiliyorsa hemen bir uzmana gidilmelidir.
Bebeğin Davranışındaki Değişiklikler
Sarılık, bebeklerde halsizlik durumunun meydana gelmesine neden olur. Ayrıca normalden daha fazla uyuma eğilimi de bu dönemde görülebilir. Bunların yanı sıra normalde beslenmesinde sorun olmayan bebeğinizin iştahında da bir problem seziyorsanız sarılıktan şüphelenerek durumu bir uzmana taşımalısınız.
Sarılık için Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Bebeklerde uzamış sarılık belirtileri gözlendiğinde vakit kaybetmemek gerekir. Özellikle cilt ve göz beyazlarındaki sarılık belirginleşiyorsa üstelik beslenme zorlukları ve huzursuzluk devam ediyorsa derhal bir doktora başvurmak önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, olası sorunların daha iyi yönetilmesine yardımcı olur.
Bebeklerde Sarılık Tedavisi Nasıldır?
Yeni doğan bebeklerde sarılık tedavisi bilirubin seviyelerini düşürmeye yönelik yapılır. Hafif vakalarda, bebek güneş ışığına maruz bırakılabilir. Bu sarılık tedavisi bebeklerde sıkça kullanılır. Daha yüksek bilirubin seviyelerindeyse fototerapi veya nadiren kan değişimi gibi yöntemler, yeni doğan bebeklerde sarılık tedavisi için kullanılır.
Fototerapi: Işık Tedavisi Nasıl Uygulanır?
Fototerapi, sarılık tedavisinde sıklıkla başvurulan bir yöntemdir. Yeni doğan bebek cildine, özel mavi ışık verilerek bilirubin parçalanır ve idrar yoluyla atılır. Bebeğin gözlerini bu tedavi süresince korumak için özel gözlük de takılır. Tedavi süresi, bilirubin seviyelerine bağlı olarak değişebilir.
Kan Değişimi Hangi Durumlarda Gereklidir?
Kan değişimi, yüksek bilirubin seviyeleri nedeniyle ciltte sararmanın olduğu ve fototerapinin etki göstermediği veya diğer tedavilere cevap alınamadığı durumlarda uygulanır. Bu işlemde, yüksek bilirubinli kan çıkarılırken taze olan kanla değişim yapılır. Böylece bilirubin seviyeleri düşerek sarılık rahatsızlığının tedavi edilmesi amaçlanır.
Bebeklerde Sarılık için Doğal Tedavi Yöntemleri: Evde Bakım ve Anne Sütü
Bebeklerde sarılık tedavisinde doğal yöntemler de son derece etkili olabilir. Örneğin anne sütü, bebeklerin sindirim sistemini düzenleyerek bilirubin atılımını artırmada rol oynar. Bu noktada sıklıkla sorulan sarılık olan bebeğe şekerli su takviyesi tümüyle yanlıştır. Sarılık olan bebek, yalnızca anne sütüyle beslenmelidir. Fakat bu durumda da anne sütü sarılığı teşhisi koyulma ihtimali vardır. Sarılık olan bebeğe mama takviyesi, bu gibi durumlarda uzman doktorlar tarafından verilmeli ve uygulamaya bu şekilde geçilerek biberon ısıtıcılarından destek alınmalıdır.
Bebeklerde Sarılığı Önlemenin Yolları Var mıdır?
Bebeğin sarılık olmaması için kimi yöntemler oldukça etkilidir. Bunlar arasında evdeki bakım rutinleri de sayıldığı için kimi zaman yalnızca birkaç noktaya dikkat etmek dahi yeterli olabilir. Bu noktada aşağıdaki önlemler, sarılığın bebeğinize uğramaması için kıymetli adımlardır.
- Emzirme: Bebeğinizi sık sık emzirmek, onun sindirim sistemini düzenler. Bu noktada desteğe ihtiyacınız olduğunda emzirme ürünlerinden yardım alarak bebeğinizi sıklıkla besleyebilirsiniz.
- Rutin doktor kontrollerinin aksatılmaması
- Sağlıklı gebelik geçirmek için takviyeler
- Aile geçmişi ve risk faktörleri değerlendirilerek erken çözüm önerileri sunulması
Bebeklerde sarılığın önlenmesi, sağlıklı bir başlangıç için önemlidir. Anne sütü, düzenli beslenme, güneş ışığı gibi doğal yöntemlerle riskleri azaltabilirsiniz. Ancak her bebek farklıdır ve sarılık belirtileri varsa uzman bir doktora danışmak en iyisi olacaktır. Erken teşhis ve uygun tedavi, bebeklerin sağlığı için kritik önem taşır.
Bebeklerde Sarılık Hakkında Merak Edilenler Nelerdir?
Bebeklerde meydana gelen sarılık hakkında merak edilenlerin başında bunun dışkıyla fark edilme ihtimali gelir. Sarılık olan bebek kakası, normalinden daha soluk renklidir. Bu durum, sarılık habercisidir. Bunun dışında merak edilen bir diğer konuysa değerler noktasında kendisini gösterir. Bebeklerde sarılık değeri 18 gibi yüksek oranlardaysa derhal doktora danışılmalıdır.
Sarılık Bebekler için Tehlikeli midir?
Genellikle zararsız olsa da yüksek bilirubin seviyeleri ciddi sorunlara yol açabilir. Sarılık, hızla tedavi edilmezse kernicterus gibi nörolojik hasarlara neden olabilir. Doktor takibi ve gerektiğinde tedavi, bebeklerin sağlığı için önemlidir.
Sarılığın Kalıcı Bir Etkisi Olur mu?
Sarılık genellikle geçicidir ancak yüksek bilirubin seviyeleri nedeniyle kalıcı nörolojik hasar riski vardır. Erken teşhis ve tedavi ile bu risk minimize edilebilir. Uzun süreli etkiler nadir olsa da doktor takibi önemlidir.
