Pasaj'a Git
Hades, ölüler diyarını ve zenginlikleri yöneten, dünya ile ilgilenmeyen, kimi zaman öfkelenebilen bir mitolojik figürdür. Yunan mitolojisine göre Titanlar ve Olimposlu tanrılar arasındaki büyük savaşın ardından yeraltı dünyasının hükümdarı olarak belirlenmiştir. Zeus’un kardeşi olan ve Poseidon’un karşısında yer alan ölüler tanrısı Hades, dünyanın ölülerin diyarı olan yeraltı dünyasının kontrolünü ele geçirir.
Olimposluların Karanlık Tanrısı Hades Kimdir?
Diğer ismiyle Plüton olan bu figür, ölülerin bulunduğu yeraltı dünyasının hükümdarıdır. Ölülerin ruhları, onun yönetiminde yeraltı dünyasına, yani Hades’in krallığına giderler. Bu yeraltı dünyası aynı zamanda Aides veya Plüton olarak da adlandırılır. Söz konusu diyar, karanlık ve soğuk olarak tasvir edilir. Yeraltı dünyasının hükümdarı ise ölülerin ruhlarını burada kabul edip ağırlar. Hades, yerin altındaki dünyayla özdeşleşmiştir ve aynı zamanda ölüler diyarının ismidir.
Kronos ve Rhea’nın Oğlu: Hades’in Doğumu
Hades, Poseidon ve Zeus’un kardeşi olup, Rheia ve Kronos’un çocuğudur. İkilinin ilk erkek çocuğu olan bu figür, diğer kardeşlerinin yazgısından kurtulamaz ve doğduğu gibi babası tarafından yutulur. Buna rağmen kardeşleri tarafından kurtarılır. Titanlar Savaşı’nı takip eden süreçte asıl güçlerine ve olağanüstü yeteneklerine kavuşur.
Zeus, Poseidon ve Hades: Üç Kardeşin Hükümranlık Paylaşımı
Yunan mitolojisinde tanrılar arasındaki hükümranlık paylaşımı, Hades, Zeus ve Poseidon arasında gerçekleşir. Zeus gökyüzünün, Poseidon denizlerin ve suların, Hades ise yeraltı dünyasının hükümdarı olmuşlardır.
Alt Dünyanın Efendisi: Hades’in Krallığı Neresidir?
Üç kardeş arasında yapılan paylaşım sırasında Plüton’a yerin altı düşer. Bu paylaşım, Homeros’un İlyada’sında “sisli karanlık ülkesi düştü Hades’in payına” ifadeleriyle anlatılır. O zamandan beri Plüton, toprağın altında hüküm sürer.
Kimler Hades’in Krallığında Yaşır?
Yeraltı dünyasında Hades ile birlikte başka mitolojik figürler, kahramanlar, bölgeler, ordular ve ölüler de bulunur. Ölülerin naklinden sorumlu olan Kharoon bu figürlerden biridir. Styx nehri üzerinde ölülerin ruhlarını taşıyan ve onları ölülerin dünyasına geçiren bir tekne kaptanıdır. Ölüler, Kharoon’a ölümden sonra ödeme yaparak bu hizmetten yararlanır. Aynı zamanda Persephone de ölülerin dünyasında yer alır.
Hades’in Krallığı’nda, ölülerin ruhlarının ve yetkililerin yanı sıra bazı cezalara çarptırılan kişiler de bulunur. Sisifos, Tantalos ve Ixion gibi mitolojik figürler, Hades’in Krallığı’nda cezalarını çeken ikonik figürlere örnek olarak verilebilir.
Alt Dünyanın Farklı Bölgeleri: Elsysion Tarlaları, Tartarus ve Lethe Nehri
Plüton, alt dünyanın tüm bölgelerini kontrol eder. Aynı zamanda Styx Nehri ve çevresini de tertip eder. Söz konusu nehir ölülerin ruhlarının yıkanıp arındırıldığı ve yeraltına nakledildiği bir geçiş güzergâhıdır.
Elsysion Tarlaları fanilerin ruhlarının huzur içinde yaşadığı, mutluluğun ve esenliğin hüküm sürdüğü bir cennet olarak kabul edilir. Elysion Tarlaları, insanların ölüm sonrası yaşamlarına dair umutlu bir vizyon sunar. Erdemin hüküm sürdüğü bu coğrafya sefalet ve ıstırap yoktur. Homeros bu bölgeyi Okeanos Irmağı’nın yakınlarında ve dünyanın sonunda bulunan bir yer olarak tarif eder.
Tartarus ise yeraltı dünyasının en derin ve en karanlık bölgesi olarak kabul edilir. Tartaros, tanrıların adaletini yerine getirmek, kötülükleri cezalandırmak ve zulmü engellemek için kullanılan bir hapishaneye benzer.
Lethe Nehri de yerin altındaki dünyada yer alır. Nehrin en belirgin özelliği, onun suyundan içen kişinin geçmişteki anılarını unutmasını sağlamasıdır. Bu açıdan Lethe Nehri, “unutuşun nehri” olarak da anılır. Ölüler, reenkarnasyon veya başka bir yaşam biçimine geçerken, onları hüzün, pişmanlık veya acıya sevk eden geçmiş anılarını geride bırakırlar.
Hades’in Güçleri Nelerdir ve Hangi Sembolleri Kullanır?
Hades, ölüleri barındıran yeraltı dünyasını idare etme gücüne sahiptir. Kıymetli metal ve değerli madenlere de ev sahipliği yaptığı için gizli zenginlikleri kontrol eder. Arzu ettiği zaman görünmez olabilir. Mitolojik kaynaklarda onun emrinde olan devasa ordulardan söz edilir. Plüton’un bu orduları Atlantis’in yok edilmesinde kullandığı rivayet olunur.
Hades en çok yaşamı ve ölümü sembolize eden iki uçlu asası ile bilinir. Birçok resim ve hiyeroglifte bu asayı elinde tutarken tasvir edilir. Hades sembolü olarak nitelendirilen bir diğer alet ise pelerindir. Onun, kendisini görünmez kılan bir pelerini -birtakım kaynaklara göre miğferi- mevcuttur. Söz konusu miğfer Alman halk masallarında ‘Tarnkappe’ olarak geçer.
Hades’in Bereket ve Zenginlikle İlişkisi
Hades, Yunan mitolojisine göre sadece yeraltı dünyasının değil, aynı zamanda yerin altındaki zenginliklerin tanrısı olarak da görülür. Toprak altındaki değerli metaller ve madenler onun hükümdarlığı altında bulunur. Bu açıdan bakıldığında onun aynı zamanda zenginliği kontrol etme gücüne sahip olduğu da söylenebilir.
Hades’in Sembolleri: Drepanon ve Kerberos
Drepanon, kürek anlamına gelir ve ölüler dünyasına geçişin simgelerinden biridir. Antik Yunan’da Kronos ve diğer pek çok figür için kullanılan bu simge, Plüton ile özdeşleştirilmiş durumdadır. Kerberos ise üç başlıklı köpektir ve ölüler diyarında bekçilik yapar.
Mitolojik Hikâyelerde Hades: Hangi Efsanelerde Yer Alır?
Hades’in ismi titanların savaşı olayında geçer. Doğuş olarak nitelendirilebilecek bu olayın haricinde en başta Persephone’un kaçırılışı ve Sisifos’un cezalandırılışı efsanelerinde kilit rol oynar. Hades tanrısı aynı zamanda Herkül’ün Kerberos’u yakalama görevinde ve Theseus’un Minotaur isimli yaratıkla olan savaşında da yer alır.
Bir Aşk ve Mevsimler Efsanesi: Persephone’nin Kaçırılışı
Hades’in en bilinen hikâyelerinden biri de Persephone ile olan ilişkisidir. Hades Persephone hikâyesinde tanrıça Demeter’in kızı yer alır. Hades onu kaçırır ve yeraltı dünyasında alıkoyar. Anlatıya göre bu olay kış mevsiminin başlamasına neden olur. Demeter’in üzüntüsü nedeniyle dünya çiçeksiz ve bahardan yoksun kalır. Sonunda Plüton, Persephone’nun annesiyle buluşmasına izin verir ve her yıl birkaç ay boyunca yeraltından çıkıp annesiyle buluşur. Bu sayede ilkbahar mevsimi meydana gelir.
Bir Müzisyenin Cesareti: Orpheus’un Alt Dünyaya Yolculuğu
Antik Yunan mitolojisi, olağanüstü figürlerin anlatılarını ve kahramanların maceralarını içerir. Bu öyküler arasında en etkileyici olanlardan biri de Orpheus’un serüvenidir. Orpheus, efsanevi bir müzisyen, lir çalgıcısı ve şair olarak bilinir. Orpheus, ölmüş olan Eurydice’i geri getirmek için yeraltı dünyasına iner. Oraya vardığında yeraltı tanrısı ve onun eşi Persephone’ye ulaşır. Orpheus’un müziği, tanrıların kalbini yumuşatır ve Eurydice’i geri almasına izin verilir, ancak bir koşulla: Yolculuk boyunca eşine asla bakmamalıdır.
Bu şartı kabul eden Orpheus, Eurydice ile yeraltından çıkmaya başlar. Ancak güvenini kaybetmeden ve merakına yenik düşmeden ilerlemek güçtür. Orpheus, Eurydice’in arkasında olduğunu bilmekle yetinir. Ancak neredeyse yeryüzüne ulaşırken merakına yenik düşer ve Eurydice’e dönüp bakar. Bu hata, Eurydice’i sonsuza dek kaybetmesine neden olur.
Modern Zamanlarda Hades: Film, Dizi ve Kitaplarda Nasıl Yer Alır?
Hades mitolojik figürü, müzikal bir film olan 1997 tarihli yapım Disney’de bir figür olarak yer aldı. 90’lı yılların sevilen dizilerinden olan Herkül: Efsanevi Savaşçılar, Genç Herkül ve Xena: Savaşçı Prenses yapımlarında da ona yer verildi. Hades kültü, Percy Jackson ve Olmposlular: Şimşek Hırsızı ve Titanların Öfkesi yapımlarında da bulunur. Aynı zamanda, anime ve bir PSP video oyunu olan Kamigami no Asobi’de önemli bir role sahiptir. Dijital yayın platformları üzerinden izlenebilecek birçok filmde söz konusu mitolojik esintilere rastlanılabilir.
Müzikal ve fantastik bir film olan Descendants 3 ve yine başka bir Disney filmi olan Maleficent yapımında da Hades figürüne rastlamak mümkündür. Hades, Age of Mythology ve Age of Empires isimli bilgisayar video oyunlarında da yer alır.
Plüton, e-kitap okuyucular ile keşfedilebilecek olan yazın dünyasında da sıklıkla kullanılan biridir. DC Comics çizgi romanlarından olan Wonder Woman ve God of War eserlerinde yer alır. Wright imzalı Kaosun Titanları eserinde sıklıkla bahsedilir.
