Pasaj'a Git
DIY malzemelerini sıralamadan önce bu kavramın ne olduğuna ve neden önemli olduğuna göz atmak yararlı olacaktır. Anlamını bilmediğiniz için aklınızda “DİY nedir?” sorusu canlanıyor olsa da şimdiye kadar çoktan kendi DIY fikirlerinizi uygulamış bile olabilirsiniz. İngilizce bir kısaltma olan DIY (Do it yourself) Türkçeye tam olarak “Kendin Yap” şeklinde çevrilir.
Sınırları neredeyse olmayan bu kavramın içine ufak tadilatlardan yüz maskelerine, eşya dönüşümlerinden kâğıttan oyuncaklara varana kadar birçok farklı unsur girer. Önemli olan tüketim çağına inat el emeğiyle bir şeyler üretmek ve geri dönüşümü desteklemektir.
Mağazada da satılan ama kendi başınıza yapabileceğiniz bir ürünü el emeğiyle ürettiğiniz zaman arkadaşlarınıza bunu “Ben Yaptım!”demenin gururunu yaşayabilir, paranızı harcamayabilirsiniz. Dünyada giderek azalan yaşam kaynakları, çevre kirliliği gibi sorunları göz önüne alınca gereksiz tüketimin yerine geri dönüşümü koymanın da önemi anlaşılabilir.
Ben yapamam, el becerim yok demek yerine küçük çalışmalarla işe başlayıp kendinizdeki gelişimi zamanla görebilirsiniz. Gözünüze çok zor gelen bir proje için çalışmaya başladığınızda zihniniz size kolay yolları sunacak, yaratıcı çözümler bulacak ve pratik düşünme becerinizi gelişecek. Üstelik boyarken, dikerken ve keserken tüm vücudunuzdan sinir ve stresin çekildiğini hissedebilirsiniz. El becerinizi, zihninizi ve ruhunuzu aynı anda besleyen DIY projeleri ile çok beğendiğiniz ya da ihtiyacınız olan bir ürüne uygun maliyete de sahip olabilirsiniz.
“İste, düşün, araştır, planla ve eyleme geç!” sloganı ile yola çıkarak kendin yap projelerinde başarıyı yakalayabilirsiniz. Öncelikle neyi istediğinize ve ihtiyacınız olduğuna karar verin. Sonra kullanabileceğiniz ya da dönüştürebileceğiniz malzemeleri bulun. Benzer projeler için biraz araştırma yapıp fikir edinin. Ardından planlama yapıp gereken diy malzemeleri neyse toplayın ve zamanı ayarlayın. En son yaratıcılığınızın size yaptığı daveti kabul ederek eyleme geçin ve işe başlayın.
DIY Malzemeleri Nelerdir ve Nasıl Kullanılır?
Kendi evinizin rahatında eski eşyaları dönüştürmek ya da yenilemek istiyorsanız, sıfırdan bir üretim için yaratıcılığınızı kullanmak istiyorsanız muhtemelen ihtiyacınız olacak başlıca kendin yap malzemelerini sıraladık.
Boyalar: Dönüştürdüğünüz malzemeleri ham haliyle bırakmak istemiyorsanız muhtemelen en çok kullanacağınız malzeme boyalar olur. Genellikle ahşap, çimento ve kil gibi malzemelerin dışında kalan ürünler boyanmaya ihtiyaç duyar ve renklendirirken çeşitli türler gerekir. Açık havada kullanacağınız eşyalar için yağlı boya ve vernik gibi yüksek koruyuculuğu olan ürünler önerilir. Su ile temas etmeyecek eşyalarda sıklıkla sıvı ve sprey akrilik boya, sentetik boya, kumaş boyaları ve cam boyalarını kullanabilirsiniz. Her boya türüne uygun olarak su ya da tinerle seyreltilerek kullanılabilir. Karıştırma çubukları, boya kapları ve zemine sereceğiniz gazete kağıtlarını da uygulama sırasında yanınızda bulundurabilirsiniz.
Fırça ve Süngerler: Renklendirme işlemlerinde boya araçlarına ihtiyacınız olur. Yüzeyin genişliğine ve türüne göre rulo fırça, kıl fırça ya da tampon sünger kullanabilirsiniz. Geniş yüzeylerde ağız kısmı geniş olan fırçalar çabuk boyamanıza yardım eder. Kıl fırçalar her zeminde istenen sonucu vermeyebilir. Özellikle kullandığınız boya ve yüzey iz bırakıyorsa geniş yüzeylerde rulo fırçalar, dar yüzeylerde tampon süngerler işinizi görür. Uygulama sonrasında malzemelerinizi yıkamadan saklarsanız muhtemelen tekrar kullanılamayacak duruma gelir. Akrilik bazlı boyama sonrası ılık su ve deterjan, sentetik bazlı boyama sonrası tiner gibi çözücü solüsyonlarla fırçanızı temizleyebilirsiniz. Kuruması için fırçaları kılları yukarı gelecek şekilde ya da yatay olarak bırakabilirsiniz.
İp, Kumaş, Kâğıt: DIY malzemeleri arasında en popüler olanlar muhtemelen iplerdir. Halat ve jüt ipler özellikle doğal dokusu ve şık görüntüsü ile sıklıkla yenileme ve dönüşüm projelerinde kullanılır. Aynı dokuya sahip jüt kumaşlar da kaplama işlerinde tercih edilir. Yapmak istediğiniz projeye göre farklı renk ve boyutta kumaşları da tercih ederek yaratıcı eşyalar yapabilirsiniz. Özellikle çocuklarla yapılan aktivitelerde kolay kesildiği için renkli kağıtları tercih edebilirsiniz. Kraft kağıtlar şık göründüğü için dış kaplamada kullanabilirsiniz. Gazete kağıtları da boyama öncesi pürüzsüz ve tutucu bir zemin hazırlar. Üstelik çevre kirlenmesin de yere de serebilirsiniz.
Yapıştırıcılar: İster eviniz için bir aksesuar yapın isterseniz de çocuklarınızla bir aktivite muhtemelen yapıştırıcıya ihtiyaç duyarsınız. Ahşap, kâğıt, seramik gibi parçaları yapıştırırken tutkal; ince parçalar için silikon tabancası ve tüp yapıştırıcı kullanabilirsiniz. Eşyaların tüm yüzeyi ile bütünleşecek geniş parçaları yapıştırma işlemi için şeffaf tutkal ve stick yapıştırıcıları tercih edebilirsiniz. Bir yapıştırıcı çeşidi olan epoksi sadece bu amaçla kullanılmaz. Tamamen transparan bir şekilde sertleşebilen epoksi malzemeyi içinde desen ve dekoratif objeler olan yüzey kaplamaları ya da takı yapımında da değerlendirebilirsiniz.
Yapı Malzemeleri: Kendin yap malzemeleri arasında zımpara, tornavida, çivi, çekiç, matkap gibi farklı alet edevatlar gerekebilir. Kapsamlı ve profesyonele yakın bir çalışma yapmak istiyorsanız özellikle dolu bir alet çantası lazım olabilir. Bazen ipler ve çivilerle ahşap üstüne süsleme yapmak ya da mumluk için metal kutuları delmek gibi basit işlemlerde de standart aletler gerekir. Her seferinde komşunun kapısını çalmak istemiyorsanız, evinizde tornavida ve çekiç bulundurmanızı tavsiye ederiz.
Desenleme Malzemeleri: Yaratıcı desenlerle yenileme projenizi canlandırmak istiyorsanız işinizi çok kolaylaştıracak birkaç önerimiz var. Desen denilince ilk akla gelen stencil bir tür şablon çeşididir. Şablonunuzu arkası yapışkanlı kağıtları keserek dilerseniz kendiniz de oluşturabilir ya da evdeki eski dantellere varana kadar birçok eşyayı şablon olarak değerlendirebilirsiniz. Yüzey üzerine yerleştirdiğiniz zaman aynı deseni birçok farklı yerde kusursuz boyama sağlar. Desenleme çalışmalarında kopya kâğıdı, çıktı alınmış desen ve boyaları da kullanabilirsiniz.
Doğadan Malzemeler: Kuşkusuz DIY malzemeleri arasında en sevilenler arasında doğanın hiç para almadan insana sundukları yer alır. Dökülen yapraklar, kozalaklar, kurumuş dallar, ağaç kabukları, sahilden toplanan deniz kabukları ya da mısır püskülü… Toprak, kum, çakıl ve kil gibi malzemeler de yine doğadan gelen ve akıllıca kullanıldığında harikalar yaratacak malzemelerdir. Aklınıza gelebilecek birçok farklı nesneyi doğadan toplayarak biraz da hayal gücü ile şık bir dekor yapabilirsiniz.
Eski Eşyalar: Bir yenileme ya da dönüşüm çalışması yapmak istiyorsanız eski eşyalara ihtiyacınız olur. Eski şifonyeri kitaplığa, kitaplığı dikey bahçeye ya da merdiveni kitaplığa dönüştürebilirsiniz. Eski eşya dönüşümü değil yenileme yapmak isterseniz de boyalar ve süsleme eşyaları ile aklınızdaki fikri gerçek hayatta uygulayabilirsiniz.
Atık Malzemeler: Geri dönüşüm dostu olan kendin yap malzemeleri arasında aklınıza gelebilecek birçok atık sayılabilir. Dondurma çubuklarından bardak altlığı, pipetlerden duvar süsü, kartonlardan çocuk oyun evi, plastik bardaklardan kalemlik ya da yoğurt kaplarından saksı yapabilirsiniz. Atık malzemeler ile yapabileceklerinizi tek sınırı sizsiniz. Özellikle cam ve metal kavanozlar, plastik kaplar, pet şişeleri, dondurma çubukları gibi bitince atılan malzemeleri değerlendirebilirsiniz. Bazen de kırılan ve eskiyen eşyalar atılacak duruma düşer. Atmayın ve dönüştürün! En sevdiğiniz fincan kırıldıysa vedalaşmak yerine onu saksı olarak kullanmaya devam ederek DIY ruhunu yaşayabilirsiniz.
