Aralarında sizin de bulunduğunuz pek çok kişi, kredi kartlarıyla gerçekleştirdikleri ödemeler esnasında, marketin kasa sorumlusunun ya da kapılarına sipariş teslimatı yapan çalışanın “Temassız var mı?” sorusuna sıklıkla denk geliyor. Türkiye’de, dünyanın pek çok ülkesi ile eş zamanlı sayılabilecek bir zamanda, 2000’lerin başlarında kullanıma sunulan kredi kartıyla temassız ödeme sistemi, alışveriş sürecini kolaylaştıran unsurların başında yer alıyor. Pek çok açıdan güvenli olması sayesinde yaygın biçimde kullanılmaya başlanan bu sistemin bir benzeri, artık akıllı cep telefonlarında da bulunuyor. Android işletim sistemiyle çalışan NFC (Yakın Alan İletişimi) destekli akıllı cihazlarda, Google’ın da teşvik ve katkılarıyla hem Google Pay hem de Samsung Pay, temassız ödeme sürecinde değerlendirilebiliyor. Akıllı cep telefonu kavramını tüm dünyanın gündemine sokan ve adı inovasyon sözcüğüyle neredeyse eş anlamlı hâle gelen Apple da iPhone Apple Pay ile temassız ödeme mekanizmasını destekliyor. Konunun detaylarına ve iPhone modellerinde temassız ödemenin nasıl yapılacağına dair ayrıntılara az sonra değineceğiz ancak önce, temassız ödemenin tarihinden, avantajlarından ve Apple imzalı telefonlarda temassız ödemenin nasıl çalıştığından biraz bahsedelim.
PIN Girmeden Ödeme Rahatlığı: iPhone Temassız Ödeme
iPhone modellerinde temassız ödeme yapmak için Apple Pay adlı bir ödeme sistemi kullanılabilir. Bu sistem, iPhone'un NFC (Near Field Communication) özelliğini kullanarak ödemelerin kablosuz olarak yapılmasını sağlar. Temassız ödeme yapmak için, öncelikle iPhone'da Apple Pay hesabı oluşturulması gerekir. Daha sonra, ödeme yapılacak mağazanın POS cihazı ile iPhone'un NFC bölgesi yakınlaştırılır ve işlem onaylanır.
Modern teknolojinin üretim merkezi olarak görülen ve bugün bile tanınmış sayısız markanın doğduğu ülke olan Güney Kore’nin, 1995 yılında elektronik biletleme için kullandığı akıllı kartlar, temassız arayüze sahip kartların ilk örnekleri olarak kabul ediliyor. Toplu taşıma ve biletleme süreçlerinde değerlendirilen mekanizmanın standartları zaman içinde olgunlaşıyor, Visa ve MasterCard belli başlı standartları destekleyerek dünya çapında piyasada bulunan kredi kartlarının, açık döngü ödemeler için kullanılabilmesine imkân tanıyor.
Teknik arka planında RFID (radyo frekans tanılaması) sistemi olan ve yaygın şekilde kabul gören standartlar çerçevesinde ISO/IEC 7810 modeline göre üretilen kartlarda özel bir çip bulunuyor. Bu çip, okuyucuya 10 cm mesafe yaklaştırıldığında sistem, kart okuyucuya 848 kbit/s’ye kadar veri aktarımı yapıp alışveriş sürecinin tamamlanmasını mümkün kılıyor. Özellikle POS cihazına fiziksel olarak dokunarak kredi kartı PIN’ini girmekten imtina eden kullanıcıların sıklıkla tercih ettikleri bu ödeme yöntemi, hijyen konusunda hassas olanları memnun ederken ödeme işlemlerinin hızlanmasına katkıda bulunuyor.
Dünyanın önde gelen araştırma şirketlerinden Juniper’ın verilerine göre birkaç yıl içinde kredi kartlarıyla yapılan ödemelerin %53 civarındaki kısmının temassız olacağı öngörülüyor. Hâlihazırda pek çok Avrupa ülkesi ve ABD’de temassız ödeme günbegün artarken durum, ülkemizde de benzerlik gösteriyor. Yine bir araştırmanın sonucuna göre RFID ve NFC sistemine dayanan akıllı kart pazarının 2025 yılına kadar 65 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Bu, hiç de azımsanacak bir değer değil, zira bankacılık işlemlerinin çeyreğini temsil ediyor. Tam da bu nedenle akıllı kredi kartlarına ek olarak iPhone Apple Pay gibi iPhone temassız ödeme araçlarının önemi her geçen gün artıyor ve markalar, bu sistemlerin pazarda kendine yer edinebilmesini hedefliyor.
Temassız Ödemenin Pek Çok Avantajı Bulunuyor
Kredi kartının, okuyucuya yaklaştırılmasının yalnızca birkaç saniye sonrasında ödeme işleminin tamamlanması, temassız ödemenin en önemli avantajları arasında yer alıyor. Ödemenin tamamlanması için uzatılan aygıta PIN’i girmek, her ne kadar “kredi kartı şifresi girilirken başını çeviren kasiyer” gibi fiili durumlar olsa da yine de küçük güvenlik açıklarını beraberinde getiriyor. Ayrıca birkaç parça ürün alıp marketten hızlıca ayrılmak isteyenler, kasiyer bulunmayan kasalara yönelerek temassız ödeme işlemiyle alışverişlerini hızlıca tamamlayıp marketten ayrılabiliyor.
Dünyanın bazı ülkelerinde ödeme limiti noktasında herhangi bir sınır bulunmasa da Türkiye’nin de aralarında yer aldığı sayısız ülke, belli bir meblağın üstündeki alışverişlerde PIN girişini zorunlu bırakıyor. İşte tam bu noktada kullanıcıların, temassız ödeme konusundaki en büyük endişelerinden biri ortadan kalkıyor. En son gerçekleştirilen değişiklikler neticesinde ₺500 değerinde alışveriş yapıldığında POS cihazına PIN girişi yapılması gerekiyor.
Kredi kartı çalınması ya da kaybolması gibi durumlarda temassız ödemenin geçersiz kılınması için bankayla irtibata geçmek yeterli oluyor. Bankaya gerekli bilgiler verildikten sonra hem kredi kartı hem de temassız ödemeyi sağlayan sistem, tamamen devre dışı bırakılıyor.
iPhone Temassız Ödeme Sayesinde Kredi Kartına Bile İhtiyaç Kalmıyor
Konu her ne kadar kredi kartlarından açılmış olsa da artık kredi kartlarına bile gereksinim duyulmasının önüne geçecek olan bazı başka sistemler yaygın şekilde kullanılıyor. Bu sistemlerden biri de Apple imzası taşıyan iPhone Apple Pay olarak değerlendiriliyor. Apple’ın 2014 yılında tanıtıp faaliyete geçirdiği Apple Pay, bugün gelinen noktada temassız ödeme için de ideal sistemlerden biri hâline gelmeye hazırlanıyor. Apple’ın, herhangi bir mobil uygulamanın, ekstra donanım olmaksızın yüz yüze ödemeleri kabul etmesini sağlayan Kanada merkezli temassız ödeme startupı Mobeewave’i 2020 yılında satın almasıyla hızlanan iPhone temassız ödeme projesi, kısa sürede standarda dönüşeceğe benziyor. Mobeewave’in 2019’daki Samsung POS adlı sisteminin başarı kazanması neticesinde Apple’ın ilgisini çeken startupın kadrosunda bulunan pek çok çalışan bugün, Apple Pay için önemli çalışmalar yürütüyor.
NFC içeren ve güncel iOS işletim sistemi bulunan iPhone 11, iPhone 12, iPhone 13 ve iPhone 14 akıllı cep telefonlarıyla birlikte kullanılabilen temassız ödeme temelli iPhone Apple Pay, bu ödeme yöntemini kabul eden yerlerde kolayca gerçekleştirilebiliyor. Eğer kredi kartınızı yanınızda taşımak istemiyorsanız ve doğrudan doğruya iPhone temassız ödeme ile alışverişinizi tamamlamayı hedefliyorsanız, Apple Pay kabul eden iş yerlerini bulmanız öneriliyor. Bu noktada telefonunuzdaki Siri’yi etkinleştirerek “Apple Pay’i kabul eden marketleri/kafeleri göster.” gibi komutlar vererek bu ödeme yöntemine en uygun yerleri bulmanız kolaylaşıyor.
Alışverişinizi tamamlama aşamasına geldiğinizde iPhone Apple Pay’i kullanmak için telefonunuzun yan düğmesine iki kez art arda basmanız ve telefon ekranınızda sisteme tanımladığınız kartınızı gördüğünüzde Face ID ya da parola aracılığıyla kimliğinizi doğrulamanız gerekiyor. Bu adımların sonrasında iPhone 11, iPhone 12, iPhone 13 ve iPhone 14 telefonlarınızın ekranında, “Bitti” ya da “Tamamlandı” gibi ifadelerin çevresinde bulunan onay işaretini görene kadar telefonunuzun üst kısmını, kart okuyucuya yaklaştırmanız öneriliyor. Bu adımların sonrasında ödemeniz başarıyla tamamlanıyor. Eğer eski nesil bir iPhone kullanıyorsanız Face ID yerine Touch ID’yi de aynı şekilde kullanarak ödeme sürecini yönetip tamamlamanız mümkün oluyor.
Apple Cash aracılığıyla iPhone 11 128 GB ve iPhone 13 128 GB gibi popüler akıllı cihazlardaki Cüzdan uygulamasını güvenle kullanmayı amaçlayan herkesin gönül rahatlığıyla değerlendirebileceği iPhone Apple Pay temelli iPhone temassız ödeme, dünyanın diğer ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de popüler hâle gelmesi bekleniyor. Alışveriş alışkanlıkları gibi ödeme alışkanlıklarının da değişeceği yakın gelecekte Apple’ın başı çektiği teknoloji şirketlerinin kullanıcılara sağlayacağı kolaylıklar, bunlarla sınırlı kalmayacağa benziyor.