Drone Ehliyeti Nasıl Alınır?
Slider

11 dk okuma

Türkiye’de daha çok hobi amaçlı kullanımla popülerleşmeye başlayan drone yani diğer bir deyişle insansız hava aracı (İHA) artık birçok sektör için büyük önem taşıyor. Teknolojik gelişmelerin hızıyla paralel olarak drone çeşitleri, fonksiyonları ve kullanım alanları da gittikçe artıyor. Kullanıcıların hem bu yeni Drone modelleri için getirilen ek özellikleri daha iyi kavramaları hem de uçuş kurallarına hakim olup olası kaza ve kayıpların önüne geçebilmeleri içinse artık ehliyet almak şart! Peki, Drone ehliyeti nasıl alınır?

Drone ehliyeti almak genellikle ülkelere ve bölgelere göre değişiklik gösterir, bu nedenle prosedürler ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir. Ancak, genel olarak drone ehliyeti almak için şu adımları takip etmek gerekebilir:

  • Eğitim Alın: Birçok ülke, drone kullanımıyla ilgili belirli bir eğitimi tamamlamanızı gerektirir. Bu eğitim, drone’un nasıl kullanılacağı, güvenlik protokolleri, hava trafik kuralları ve drone ile ilgili yasal gereksinimleri içerebilir. Bu eğitimleri çeşitli eğitim kurumları veya çevrimiçi platformlar aracılığıyla alabilirsiniz.
  • Sınavı Geçin: Bazı ülkeler, drone kullanıcılarından bir sınavı geçmelerini ve belirli bir yeterlilik seviyesini göstermelerini ister. Bu sınav, drone kullanımıyla ilgili bilgileri ve yetenekleri ölçer.
  • Lisans veya İzin Başvurusu Yapın: Eğitimi tamamladıktan ve sınavı geçtikten sonra, drone kullanıcısı olarak kaydolmanız veya lisans/izin başvurusu yapmanız gerekebilir. Bu başvurular genellikle ilgili sivil havacılık otoritesi veya yetkili bir kuruluş aracılığıyla yapılır.
  • Gerekli Belgeleri Hazırlayın: Başvuru sürecinde gerekli olan belgeleri toplayın ve gerekli ücretleri ödeyin. Bu belgeler genellikle kimlik belgesi, eğitim sertifikası ve sınav sonuçları gibi belgeleri içerebilir.
  • Denetim ve Onay: Başvurunuzun incelenmesi ve gerektiğinde bir denetim yapılması gerekebilir. Başvurunuz onaylandıktan sonra, drone kullanımıyla ilgili belirli kurallara ve yönetmeliklere uymak zorundasınız.

Ülkeden ülkeye değişiklik gösteren bu süreçte, drone kullanımıyla ilgili yerel yasalara ve düzenlemelere dikkat etmek önemlidir. Yerel sivil havacılık otoritesi veya ilgili kuruluşlardan doğru bilgi almak önemlidir.

Drone Ehliyeti için Nereye Başvuru Yapılır?

Drone ehliyeti almak için Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü üzerinden veya kurum tarafından yetkilendirilen kuruluşlarca verilen eğitimlere katılmak gerekiyor. Tabii ki sadece eğitime katılarak değil yapılan sınavları de geçerseniz İHA ehliyeti alabiliyorsunuz. Sertifika alacağınız kurumun mutlaka Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ve MEB onaylı olduğuna dikkat etmenizi öneriyoruz.

İsteyen herkes drone kullanabilme imkanına sahip. Bunun için yaş şartına uygunluk sağlayıp, ehliyet almak yeterli.  Ehliyet sorgulaması ise kolluk kuvvetleri tarafından gerçekleştiriliyor. Dolayısıyla hem yasal açıdan hem de güvenlik ve daha bilinçli drone kullanmanız için eğitim aşamasını tamamlamadan uçuş yaptırmanız birçok soruna yol açabiliyor. Drone ehliyetleri farklı türlere ayrıldığı için sizin için uygun eğitimi seçip buna bağlı olarak teori ve uygulama aşamalarına katılabilirsiniz.

Drone Ehliyet Çeşitleri Neler? Hangi Eğitim Sizin için Uygun?

Drone ehliyet çeşitleri 4 gruba ayrılıyor. Siz de kullanım amacınıza, drone türüne ve yaşınıza göre size uygun olan eğitim gruplarına katılabilir; İHA uçuşları için gerekli olan yasal koşulları yerine getirebilirsiniz. İşte drone çeşitleri ve buna bağlı olarak alabileceğiniz eğitimler:

  • İHA 0 Ehliyetleri: İnsansız hava aracı 0 eğitimleri 500 gram ve 4 kg arasındaki dronelar için veriliyor. İHA 0 eğitimlerine katılıp, ehliyet almak içinse minimum 12 yaş şartı aranıyor.
  • İHA 1 Ehliyetleri: İnsansız hava aracı 1 eğitimleri ise 4 kg ile 25 kg arasındaki dronelar için açılıyor. Bu eğitimleri alıp İHA 1 ehliyetine sahip olmak içinse yaş sınırı 15. Direkt İHA 1 eğitimleri alırsanız başarılı olmanız durumunda İHA 0 ehliyetine de sahip oluyorsunuz.
  • İHA 2 ve İHA 3 Ehliyetleri: İHA 2 eğitimleri 25 kg-150 kg ve İHA 3 eğitimleri ise 150 kg ile üzeri ağırlıktaki dronelar için veriliyor.

500 gram altındaki dronelar içinse ehliyet almanıza gerek yok; araçları kapalı ya da yeşil alanlarda kullanabiliyorsunuz. Ayrıca sportif ya da hobi amaçlı olarak drone kullanacaksanız yalnızca yerleşim yerlerinden uzak ve uçuşa uygun bölgeleri tercih edebilirsiniz.

Sportif/Hobi amaçlı İHA 0/İHA 1 drone kullanımları içinse SHGM resmi sitesi üzerinden rahatlıkla ehliyetinizi almanız mümkün. Kaydınızı yaptırıp soruları cevapladığınızda drone kullanım lisansınız ödeme yapma ya da eğitimlere katılma koşulu olmaksızın size veriliyor.

Reklam, pazarlama, video-fotoğraf çekimi, tarım gibi alanlarda ticari amaçlı drone kullanmayı hedefleyenler ise ücretli eğitimlere katılıp, ehliyetlerini alıyor. Ticari amaçlı kullanımlarda drone modeli ve sınıfı fark etmeksizin drone pilotlarının mutlaka eğitim almaları şartı sunuluyor.

Drone Ehliyet Eğitimleri Neleri Kapsıyor?

Drone ehliyet eğitimleri teorik ve pratik olarak iki bölüme ayrılıyor. Eğitimler uygulamalı olarak gerçekleştiriliyor. Eğitim sonunda operasyon uygulamalarınızı kendi başınıza yapabiliyor olmanız ise yeterlilik ölçütünü oluşturuyor. Temel olarak uçuş kuralları, 3 boyutlu düşünme yetisi, havacılık temaları ve uçuş/insan güvenliği üzerinde yoğunlaşılıyor.

2021 senesinde yapılan bir duyuru ile tüm kursiyerlerin MEB Kurs Bitirme Belgesi ve MEB tarafından ilan edilen tarihte sınava girmeleri gerekiyor. Ayrıca drone ehliyet eğitimlerinde devam zorunluluğuna da önem veriliyor.

Drone Ehliyeti için Eğitimler Ne Kadar Sürüyor?

Drone ehliyet eğitimleri almak istediğiniz ehliyet türüne göre farklılık gösteriyor. Genel olarak her ehliyet türü için belirlenmiş olan eğitim saatlerini ise aşağıda görebilirsiniz:

  • Ticari amaçlı İHA 0 ehliyeti için 12 saat
  • Ticari amaçlı İHA 1 ehliyeti için 36 saat
  • İHA 2 ehliyeti için 90 saat
  • İHA 3 ehliyeti için 150 saat

Eğitiminizi başarıyla tamamlamanız halinde SHGM sitesine kayıt olurken sertifikanızı da yüklemeniz gerekiyor. Türk Hava Sahası’nda drone uçurabilmek için yurt içi ya da yurt dışından almış olmanız fark etmeksizin mutlaka aracı kayıt ettirmeniz talep ediliyor. Bu işlemi ise SHGM sitesinde zahmetsizce gerçekleştirme imkanına sahipsiniz. Aşamaları tamamladıktan ve lisansınız oluşturulduktan sonra dronunuzu uçurmaya başlayabilirsiniz.

Drone Ehliyeti Aldıktan Sonra Uçuş İzni Gerekiyor mu? Nerelerde Uçuş İzni Veriliyor?

Türkiye’de drone ehliyeti alsanız bile aynı zamanda drone uçurmak için de izin almanız gerekiyor. Buna göre amatör veya spor amaçlı olarak drone uçurma lisansınız (İHA 0 ve İHA 1) varsa SHGM veri tabanındaki harita üzerinden aracınızı nerelerde kullanabileceğinizi görüntülemeniz mümkün. Hobi amaçlı kullanımlarda yeşil ile işaretlenen alanlar için uçuş izni veriliyor ancak kırmızı olarak gösterilen bazı yerlerde drone uçuşu yapmanız yasak.

Cihaz ve lisans türünüze göre uçuş yapabileceğiniz yerler değişkenlik gösteriyor; buna kırmızıyla gösterilen bölgeler de dahil. Genel olarak ise uçuş yasağı olan yerler arasında ise askeri tesisler, havaalanları, cezaevleri, akaryakıt depoları ve benzeri kritik bölgeler ile çevre alanları bulunuyor. Uygulamalar henüz tam oturmamışsa da hem kırmızı hem yeşil alanlarda uçuş için öncelikle SHGM sitesi üzerinden uçuş izni almanız lazım.

Drone Ehliyet ve Eğitim Ücretleri

Drone ehliyeti için SHGM onaylı kuruluşların ücretleri yıla, ehliyet türüne ve hangi kuruma kayıt olduğunuza göre değişkenlik gösteriyor. 2022 senesi itibarıyla İHA 1 eğitimleri genellikle 500 TL ile 1500 TL arasında veriliyor. Saat ve içerik olarak daha kapsamlı olan İHA 2 ve İHA 3 kursları içinse diğer eğitimlere kıyasla yüksek ücretler talep ediliyor. ( Genellikle 3.500-16.000 TL arası) Ayrıca bazı kurumlarda amatör ve spor amaçlı drone kullananlar için ücretsiz eğitim imkanı sağlıyor.

Drone Ehliyetini Aldıktan Sonra Onaylatmak Gerekiyor mu?

Eğitimi başarı ile bitirdiyseniz ehliyetinizi aldıktan sonra Sivil Havacılık İHA Kayıt Sistemi’ne üye olup drone ehliyetinizi sisteme (İHA Pilot Kayıt Başvuru Ekranı bölümünden) istenen belgeleri yükleyerek onaylatmalısınız. Onay işlemi için sizden istenen belgeler arasında şunlar yer alıyor:

  • Vesikalık fotoğraf
  • Kurstan almış olduğunuz drone ehliyeti
  • B sınıfı sürücü olur sağlık raporu

Bu belgeleri sisteme yüklemeniz onay işlemini hızlıca ve pratik şekilde gerçekleştirmenizi sağlıyor. Adli sicil kaydı ise sistemden otomatik olarak sorgulanıyor.

Drone Ehliyet Eğitimi için En Çok Kimler Başvuru Yapıyor?

Droneların geçmişi uzun yıllar öncesine dayansa da özellikle son yıllarda gittikçe popülerleştiklerini görmek mümkün. Çok sayıda sektörde yeni özelliklerle ve son teknolojilerle üretilen donanımlı drone modelleri kullanılıyor. Kullanıldığı her alanda önemli fayda ve verim sağlayan insansız hava araçları (İHA) için en çok talep ise şu sektörlerden geliyor:

  • Medya/Reklam/Pazarlama
  • Harita
  • Maden
  • Tarım
  • Prodüksiyon
  • Yangınla Mücadele/Arama-Kurtarma
  • İnşaat
  • Peyzaj
  • Gayrimenkul

İster ticari ister hobi/spor amaçlı olsun siz de son teknolojilerle donatılmış çok çeşitli drone modellerinden birine sahip olmak istiyorsanız Turkcell Pasaj avantajlarını kaçırmayın!

scrolltotop svg