Müzik Kaydı İçin Gereken Malzemeler

Kültür & Sanat

Şarkı söylemek için stüdyo aramak zahmetinden kurtaracak en pratik yöntem, ev stüdyosu kurmak. Kendi konforundan ayrılmadan dünyaya sesini duyurmak isteyenlerin sayısı arttıkça, evde stüdyo kayıt seti satın alanlar çoğalıyor. Ses tabanlı kullanıcı deneyimleri son yıllarda çok büyük ivme kazandı. PDCA Social kurucusu Neil Schaffer’in araştırmasına göre 2021 yılında 850 bin aktif podcast kullanıcısı, 48 milyon bölüm yayınladı. Aynı araştırma, kullanıcıların tercihleri arasında, müzik dinlemenin birinci sırada olduğunu da gösteriyor. Müzik piyasası, şirketlerin tekelinden çıkarak evde kişisel stüdyosunu kuran ve sesini duyuran herkesin kullanabileceği bir sektör haline dönüştü. Öyle ki araştırmacılar, 2020 yılında takip edilmeye başlayan istatistikler ile 2026 yılında küresel müzik piyasasının yıllık olarak %10’luk bir büyüme gerçekleştireceğini öngörüyor. Bu gelişmeler, stüdyolara gitmek yerine evde kurulan sistemlerin daha da artacağının önemli bir göstergesi. Peki, evde müzik stüdyosu kurmak için gerekli malzemeler neler?

Bilgisayar

Bilgisayar ses sisteminin en önemli parçalarından birisi. Tüm ekipmanlar bilgisayara bağlanıyor ve müzik kalitesi, efektler ve diğer uygulamalar için gerekli tüm işlemler bilgisayar üzerinden yapılıyor. Nasıl bir bilgisayar gerektiği, ne tip kayıt yapacağınıza bağlı. MacOS ya da Windows tabanlı işletim sistemlerinden birini seçmeniz önem taşıyor. Audio Software gibi birçok programın aynı anda çalıştırılabileceği ve performansı yüksek seviyede olan bilgisayarları tercih etmeniz gerekiyor. Yeni nesil işlemciye sahip bir bilgisayar işinizi görür, hem external hard drive’lar ile hem de yüksek RAM ile oldukça geniş kapasiteye sahip bir depolama alanı da çok önemli. Müzik prodüksiyonları için en iyi dizüstü bilgisayarlar çok uzun süredir Apple markası altında toplanıyordu. Özellikle Logic Pro X gibi uygulamalar için tek platform Apple MacBook Pro olarak biliniyordu. Sektörde aktif yer almak isteyen diğer üreticiler; Dell, Microsoft, Samsung, Asus ve Lenovo gibi markalar da teknolojilerini yenileyerek yeni seçenekler sundu. Artık müzik yapmak için birçok bilgisayar seçeneği bulunuyor.

Ses Kartı

Ses kartı, ev stüdyosunda kullanılacak bilgisayarın en önemli unsuru. Müzik yaparken çalacağınız enstrümanları ve ses kaydı yapacak mikrofonların tamamını bilgisayar programı olarak çevirecek en önemli bileşen ses kartı. Bir vokal ve bir enstrüman kaydetmek istiyorsanız daha az girişli ve maliyeti daha az olan ses kartı modellerine yönelebiliyorsunuz. Aynı anda çok sayıda enstrüman ya da vokal girişi yapmak için daha fazla kanal sayısı planlamanız önem taşıyor. Daha fazla girişli ses kartları kullanmanız daha büyük kolaylık sağlarken, kullanılacak programlar, uygulamalar ve sanal enstrüman programları da ses kartıyla birlikte verilerek işleri oldukça kolaylaştırıyor.

Mikrofon ve Diğer Ses Alıcılar

Mikrofon vokal kaydetmek için önemli olsa da doğru şekilde kurulduğu ve akustik açıdan doğru noktada konumlandırıldığı zaman efektif oluyor. Hangi marka alırsanız alın geniş diyaframlı kondenser mikrofon olmasına dikkat etmeniz gerek. Mikrofonu doğru şekilde kullanmak için odada doğru noktayı bulmak önem taşıyor. Kayıt yapacağınız odanın içinde ellerinizi çırparak dolaşın, parmaklarınızı şıklatın ya da ses çıkarın. Bu sesleri çıkartırken odanın akustiğine odaklanarak yansımaların en az olduğu yeri belirlemeniz mümkün. Emin olamazsanız, düz ve sert alanlarda daha fazla yansıma olacağı için duvar ya da benzeri bloklardan mümkün olduğunca uzak durmanız, kayıt için yeterli olacak. Ev stüdyolarında vokal mikrofonunun altına geniş bir halı koyduğunuzda yerden yansıyan sesler yok oluyor. Mikrofona aksesuar olarak yansıma filtresi taktığınızda seslerin yansıma yapmasını engellemiş oluyorsunuz. Elektrik akımından bile doğan cızırtı niteliğindeki sesler, kaliteyi etkileyebiliyor. Bu nedenle çok iyi filtreleme kullanmalısınız.

Referans Monitörler

Referans monitörler, en mükemmel sese ulaşmak için en önemli araç olarak kabul edildiği için müzik kaydının olmazsa olmazlarından. Ancak bu durum ev stüdyolarında geçerli olmayabiliyor. Evde en iyi monitörü seçerken, kayıt yaptığınız odanın büyüklüğüne en çok uyan ölçüleri düşünmeniz yeterli. Odanız küçükse kullanabileceğiniz monitörler 8 inç ve 6,5 inç olanlar. Daha büyük boyutlarda bas sesinden başka bir şey duymanız imkânsızlaşıyor. Monitörlerin titreşimi en aza indiren bir montaj sistemine sahip olması gerekiyor. Daha geniş bir frekans aralığında daha yumuşak yanıt verebilmeleri için boyutları ayarlanmış mıknatıslara sahip olması da önem taşıyor. Monitörlerin harmonik distorsiyonu da minimize ederek salt sesin duyulmasını sağlamaları da beklenen özellikler arasında.

MIDI Klavye

Bu klavyeler, ev stüdyosu kurulduğunda, özellikle yeni yapılmış besteleri seslendirirken önem kazanıyor. Bilgisayara bağlanarak içindeki plug in formülü ile çalışıp sanal enstruman oluşturan MIDI klavyeler her türlü ses ve efekte dönüşebiliyor. MIDI klavyeyi alırken kendi koşullarınızı göz önünde bulundurmanız önem taşıyor. Dikkat edilmesi gereken ana nokta şu konunun netleştirilmesi: Size, sadece kendi seslerini çıkaran bir klavye mi yoksa sesi yöneten bir kumanda mı gerek? Eğer fader, ped’ler gibi çeşitli aksesuarlara ihtiyacınız varsa biraz daha gelişmiş bir MIDI klavye almanız daha faydalı. Bunun yanı sıra, bilgisayarınızın yazılım tabanı da çok önemli, çünkü her klavye her yazılıma uymayabiliyor. Bunun yanı sıra klavyenin kaç anahtarı olmalı ve boyutları ne olmalı, bu konu da özellikle dikkat edilmesi gereken bir konu. MIDI Klavyelerde 25, 37, 49 veya daha fazla tuş olabiliyor. Tercih, tamamen maliyetlerine bağlı olarak değişebiliyor. Başlangıç için bas hatları, temel akorları ve bateri hatlarını girebileceğiniz 25 tuşlu modeller yeterli. Nota aralıklarında oktav kaydırma tuşları ile oktav oynamaları da yapmanız mümkün. Klavye çalmayı biliyorsanız ya da öğreniyorsanız, 49 tuşlu modeller; gelişmiş piyano tekniklerini öğrenmeyi planlıyorsanız daha büyük tam boyutlu bir klavye sizin için ideal.

Kulaklıklar

Monitör kadar önemli başka bir aksesuar da kulaklıklar oluyor. Monitör kulaklıklar, müziği tüm detayları ile kulağınıza iletecek kalitede olmalı. Müziğin içindeki sizi rahatsız eden çok ufak tınıları duyabileceğiniz kulaklıklar, hoparlörlerle birlikte kullanılmalı. Bütçe kısıtlıysa ve sadece ses kaydı yapmayı düşünüyorsanız uygun bir kayıt arayüzü, mikrofon veya kulaklık bağlantı noktasına sahip bir USB mikrofon satın almak daha büyük önem taşıyor. Ancak, müzik kaydında işler biraz daha çetrefilleşiyor. Ev stüdyosu kuran profesyoneller, iki tip kulaklık üzerinde yoğunlaşıyor: Arkası kapalı ve arkası açık kulaklıklar. İki tip arasındaki tasarım farkı, birisinde kulaklığı birleştiren bantın başın üzerinden, diğerinde ise başın arka tarafından geçiyor olması. Kapalı arka kulaklıklar parçaları kaydetmek için, arkası açık kulaklıklar (open back) ise miksaj için kullanılıyor. Hibrit bir çözüm olarak üretilen semi-open-back, hem kayıt hem de miksaj için kullanabileceğiniz bir kulaklık modeli olarak öne çıkıyor.

Akustik Paneller

Ev içinde stüdyo kurmak fikrini benimsediğiniz anda ses izolasyonunu da düşünmeniz önem taşıyor. Akustik paneller bu konu için biçilmiş kaftan. Akustik panel olmadan yakın mikrofonlama teknikleri kullanarak, gitarın doğrudan kaydı ve overdubbing ile herhangi bir akustik işleme girmeden bir odada da iyi kayıtlar yapmak mümkün. Ancak ne yaparsanız yaptınız, kayıtlar çamurlu ve gürültülü çıkıyorsa akustik panelleri kullanmanız gerekiyor. Akustik paneller çok ucuza temin edilebilen ve karşılıklı duvarlar arasında döngüye girecek ses dalgalarını öldürmeye yardımcı olan paneller.  Özellikle küçük stüdyolarda seslerin duvarlar arasında gidip gelmesi çok büyük sorun yaratıyor. Monitörlerin arkasına ve ana yansıma noktalarının oluştuğu duvara yerleştirerek ses yalıtımı ve temizlenmesi konusunda büyük fark yaratmanız mümkün. Bas trap olarak isimlendirilen bas tuzağı da akustik çalışmalarda en çok kullanılan unsurlar arasında yer alıyor. Kayıtlarınızın akustik kalitesinden memnun değilseniz denemeniz gereken ilk unsur bas tuzağı olmalı. Ev stüdyolarında bas frekansları sorun yaratabiliyor. Orta – yüksek frekansların absorpsiyonu için oldukça avantajlı olduğu için bas tuzağı sıkça tercih ediliyor.

İyi bir müzik kaydı için gerekli tüm bileşenlerin yanı sıra, zamanla çeşitli aksesuarlar ve yalıtım malzemeleri ile stüdyonuzu zenginleştirmeniz de mümkün.